Tài liệu có nội dung chính soạn bài Bàn về đạo đức xã hội ở nước ta Ngữ văn lớp 11 gồm 2 trang với đầy đủ bố cục, tóm tắt, phương thức biểu đạt, thể loại, người kể, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật giúp học sinh nắm được các luận điểm chính của văn bản.
Về đạo đức xã hội ở nước ta
Bài giảng: Đạo đức xã hội ở nước ta
Tìm hiểu chung về văn bản:
1. Văn bản về đạo đức xã hội ở nước ta
2. Về tác giả, tác phẩm
1. Tác giả
*Câu chuyện:
– Phan Châu Trinh (1872-1926), tự Tử Cẩn, hiệu Tây Hồ, hiệu Hi Mã.
– Quê quán: Tam Kỳ, Quảng Nam.
– Ra đời trong thời đại đất nước có nhiều biến động:
+ Phong trào Cần Vương chống Pháp (1885 – 1896) nổ ra và thất bại.
+ Đất nước lâm vào tình trạng khủng hoảng về đường lối đấu tranh và giai cấp lãnh đạo.
– Là nhà chí sĩ yêu nước lớn đầu thế kỉ XX:
+ Năm 1901: Ông đỗ Phó bảng năm Tân Sửu, làm quan một thời gian ngắn rồi rời quan đi hoạt động cách mạng.
+ 1906: Mở cuộc vận động Duy Tân.
+ 1908: Phong trào chống sưu thuế ở Trung Kỳ nổ ra, thất bại, Phan Châu Trinh bị bắt giam ở Côn Đảo.
+ 1911: Người sang Pháp bí mật xây dựng tổ chức cách mạng.
+ 1925: Về nước tiếp tục diễn thuyết cổ vũ dân chủ.
+ 1926: Phan Châu Trinh qua đời.
⇒ Phan Châu Trinh là nhà hoạt động chính trị – xã hội lớn của dân tộc Việt Nam.
* Sự nghiệp văn học:
– Góc nhìn sáng tạo: Phan Châu Trinh luôn có ý thức dùng văn chương để làm cách mạng, dùng ngòi bút để chống lại kẻ thù.
– Sự nghiệp sáng tạo:
+ Thể loại: sáng tác cả văn xuôi chính luận và thơ trữ tình yêu nước cách mạng.
+ Công trình chính: Bức thư hàng đầu của chính phủ Pháp (1906); Mất thính giác (1922); Đạo đức và Đạo đức của Đông và Tây (1925)…
2. Tác phẩm
Một. Vị trí đoạn trích: Về đạo đức xã hội ở nước ta trong phần thứ ba của bài viết Đạo đức và Đạo đức của Đông và Tây.
b. Hoàn cảnh sáng tác: 19-11-1925 tại Hội Thanh niên ở Sài Gòn.
3. Bố cục
– Phần 1: khẳng định nước ta không ai không biết đạo đức xã hội
– Phần 2: sự thấp kém về đạo đức xã hội của nước ta so với phương Tây
– Phần 3: chính sách truyền bá chủ nghĩa xã hội đến người dân Việt Nam
2. Tóm tắt
Đạo đức xã hội ở nước ta tuyệt nhiên không ai biết. Sở dĩ có sự thiếu đạo đức xã hội là do người dân nước ta không biết nghĩa vụ của con người sống với con người, không biết nghĩa vụ của mỗi người trong nước đối với nhau, dẫn đến tình trạng ai ăn của nấy. và chết bất kể ai, người này không quan tâm đến người khác. Đó là do thiếu ý thức tập thể, không biết giữ lợi ích chung, không biết bênh vực nhau. Xưa dân ta cũng có nghĩa đoàn nhưng nay đã xa rồi. Nước ta chưa có đạo đức xã hội vì vua quan chỉ biết quyền lợi ích kỷ, chỉ biết mua bán quan lại, dân càng nô lệ, càng ở lâu, vua quan càng giàu. Nay nước Việt Nam muốn được tự do, độc lập thì trước hết dân tộc ta phải có đoàn kết. Muốn có công đoàn thì phải tuyên truyền chủ nghĩa xã hội.
4. Phương thức biểu đạt
– Nghị luận, biểu cảm
5. Thể loại
– Văn học chính trị
6. Giá trị nội dung
– Đoạn trích toát lên dũng khí của một nhà yêu nước: vạch trần hiện thực đen tối của xã hội, nêu cao lí tưởng tập thể tiến bộ, hướng tới một tương lai tươi sáng của đất nước.
7. Giá trị nghệ thuật
– Phong cách chính trị độc đáo: có lúc chậm rãi, mềm mỏng, có lúc kiên quyết, đanh thép; có lúc mạnh mẽ, có lúc nhẹ nhàng nhưng đầy thuyết phục
