Một trong những tác phẩm lịch sử kể về những chiến công hào hùng của tiền nhân mà chúng ta sẽ được học trong chương trình Ngữ văn lớp 9 tập 1 là tác phẩm Hoàng Lê Nhất Thống Chí của nhà văn Ngô Gia Văn. Hôm nay Kienguru sẽ giúp các bạn soạn bài Hoàng Lê nhất thống chí chi tiết và đầy đủ nhất. Cùng Kienguru theo dõi ngay trong bài viết này nhé!Tìm hiểu chung và hỗ trợ làm văn 9 Hoàng Lê Nhất Thống Chí
Trước khi bước vào soạn bài Hoàng Lê Nhất Thống Chí chúng ta hãy tìm hiểu đôi chút về tác giả cũng như tác phẩm để nắm được những nội dung cơ bản của tác phẩm.
- Tác giả
Ngô Gia Văn Phái là nhóm tác giả thuộc dòng họ Ngô Thì, ở làng Tả Thanh Oai, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Tây (nay thuộc Hà Nội).
Ngô Chí Thất và Ngô Trần là những người đề xướng và sáng lập ra Vân phái, sau này gọi là Ngô Gia Vân phái.
Ngô gia văn phái gồm 20 tác giả thuộc 9 thế hệ, trong đó hai tác giả chính là Ngô Thì Chí (1753 – 1788) làm quan thời Lê Chiêu Thống và Ngô Thì Du (1772 – 1840) làm quan quan dưới triều Nguyễn.
- Công việc
2.1. Hoàn cảnh sáng tác
Hoàng Lê Nhất Thống Chí viết bằng chữ Hán nói về sự thống nhất của nhà Lê vào lúc Tây Sơn diệt Trịnh, trả lại Bắc Hà cho vua Lê.
Không chỉ dừng lại ở sự thống nhất của nhà Lê mà còn tiếp tục tái hiện một giai đoạn lịch sử đầy biến động của xã hội phong kiến Việt Nam ba mươi năm cuối thế kỷ XVIII và những năm đầu thế kỷ. XX.
2.2. Bản tóm tắt
Lo sợ quân Tây Sơn kéo quân ra Bắc bắt Vũ Văn Nhậm, vua Lê Chiêu Thống cầu cứu quân Thanh. Nhà Thanh nhân cơ hội này kéo quân vào với dã tâm thôn tính nước ta. Được tin, Quang Trung bàn với các tướng, chuẩn bị kế sách đánh quân Thanh. Quang Trung mở tiệc khao quân, chia quân làm 5 đạo, đích thân dẫn quân ra trận. Tối 30 lên đường, đến mùng 7 Tết mở tiệc mừng chiến thắng ở kinh thành Thăng Long. Quân Tây Sơn ra đến sông Gián, quân giặc trấn giữ ở đó bị phá vỡ, quân Thanh do thám bị bắt sống. Nửa đêm mồng 3 Tết Kỷ Dậu (1789), vua Quang Trung đến Hạ Hồi, Thượng Phúc, lặng lẽ bao vây kinh thành. Bấy giờ giặc mới biết, chúng sợ hãi xin hàng. Sáng mồng 5 Tết, nghĩa quân tấn công đồn Ngọc Hồi. Quân Thanh không chống nổi, hỗn loạn bỏ chạy. Tướng giặc Sầm Nghi Đống phải treo cổ tự vẫn. Trưa hôm ấy, nghĩa quân tấn công kinh thành Thăng Long. Tướng giặc là Tôn Sĩ Nghị nghe tin lập tức tìm cách trốn về nước. Vua Lê đang ở trong cung, nghe tin, cùng tùy tùng vội vã đưa Thái hậu ra ngoài thì gặp Tôn Sĩ Nghị cũng đang chạy trốn trong tình thế bi đát. Nghĩa quân Tây Sơn đã đại thắng quân Thanh.
2.3 Thể loại
Chí là thể văn ghi lại sự việc, sự việc.
– Cũng có thể coi Hoàng Lê Nhất Thống Chí là một tiểu thuyết lịch sử viết theo thể chương hồi.
– Tiểu thuyết này có tổng cộng 17 hồi, đoạn trích trong SGK là hồi 14, viết về sự kiện Quang Trung đại thắng Quân Thanh.
II. Gợi ý soạn 9 bài thơ của Hoàng Lê Nhất Thống Chí
Sau khi đã tìm hiểu đôi chút về tác giả cũng như tác phẩm, hãy cùng Kienguru đến với nội dung chính của bài viết ngày hôm nay, đó là Soạn bài Hoàng Lê Nhất Thống Chí. Mời các bạn cùng tham khảo!
Câu 1 trang 72 SGK Ngữ văn 9 tập 1
Đại ý của bài: Hình tượng người anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ qua chiến công lớn thần tốc đại phá quân Thanh, sự thất bại của các tướng nhà Thanh và số phận của vua tôi Lê Chiêu Thống.
Câu 2 trang 72 SGK Ngữ văn 9 tập 1
– Hình tượng người anh hùng dân tộc Quang Trung – Nguyễn Huệ:
- Mạnh mẽ, quyết đoán (lên ngôi lập tức ra trận), hiểu biết, am hiểu lịch sử, giản dị, gần gũi (mở cuộc duyệt binh, tán tỉnh tướng lĩnh).
- Có tài quân sự: hành quân thần tốc, phán đoán tài tình, mưu lược thần kỳ.
- Khôn ngoan trong việc dùng người, nhìn xa trông rộng: hiểu rõ bản chất của Sở, Lân và việc rút quân của Ngô Thì Nhậm, hoạch định chiến lược, kế sách lâu dài.
- Hiểu ra lẽ thật: dù thua trận nhưng tha cho các tướng Lân, Chu, đánh giặc vì nghĩa lớn.
– Nguồn cảm hứng chi phối ngòi bút của tác giả: Tư tưởng Nho giáo trung tâm trong tác giả và triều đại nhà Lê. Cùng với đó là sức mạnh của phong trào Tây Sơn và người anh hùng áo vải bên cạnh vua, quan thấp hèn.
Câu 3 trang 72 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1
* Số phận nhà Thanh và vua tôi Lê Chiêu Thống:
– Tướng nhà Thanh:
- Sầm Nghi Đống thắt cổ chết, Tôn Sĩ Nghị “sợ mất mật, ngựa không kịp đóng yên, người không kịp mặc giáp bỏ trốn trước qua cầu phao”.
- Lính chết nằm ngoài đồng, máu chảy thành suối; vãi chạy qua sông, rơi xuống nước, chắn ngang sông.
– Mừng họ Lê: trở thành phản động “cõng rắn cắn gà nhà”; cướp thuyền bỏ chạy, mấy ngày không ăn, mệt mỏi, luống cuống, than thở, phẫn uất, rơi nước mắt.
Câu 4 trang 72 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1
Nghệ thuật trần thuật của đoạn trích: không ghi lại sự việc một cách vội vàng qua từng mốc thời gian mà còn miêu tả cụ thể hành động, lời nói. Miêu tả sự tương phản giữa hai đội quân: hỗn xược, hèn nhát với hung hãn, dũng cảm, có tổ chức.
III. Luyện tập
Sau khi đi vào hướng dẫn soạn bài hát chi tiết và đầy đủ nhất, bây giờ các em hãy cùng nhau đi tìm hiểu phần luyện tập để nắm vững hơn nội dung bài học nhé!
Câu hỏi: Dựa vào tác phẩm, viết đoạn văn ngắn tả chiến công thần tốc đánh tan quân Thanh của vua Quang Trung từ tối 30 Tết đến mùng 5 tháng giêng năm Kỷ Dậu (1789) .
Gợi ý :
Ngày 30 tháng Chạp, vua Quang Trung mở yến tiệc mừng chiến thắng, tuyên bố với mọi người rằng ngày mồng 7 sẽ vào thành ăn mừng chiến thắng. Những lời đó của nhà vua đã kích thích lòng quân, giúp quân sĩ lấy lại tinh thần chiến đấu. Quang Trung chia quân làm năm đạo. Đạo chính do ông trực tiếp chỉ huy tiến đánh kinh thành Thăng Long. Cả năm đạo quân lên đường đúng ngày, tinh thần quân sĩ rất dũng cảm và oai phong.
Đêm ba mươi Tết, quân ta vượt sông tiêu diệt toàn bộ quân địch, không để một tên nào chạy thoát nên quân Thanh đóng ở Thăng Long không hay biết gì. Nửa đêm mồng 3 Tết, khi đến làng Hạ Hồi, Quang Trung dùng kế nghi binh, lặng lẽ bao vây làng bằng loa phát thanh, tiếng binh lính lần lượt hưởng ứng. Bấy giờ trong đồn mới biết quân giặc sợ quá đầu hàng toàn bộ vũ khí, lương thực. Mờ sáng ngày 5, quân ta tiến sát Ngọc Hồi.
Đây là đồn quan trọng nhất của địch với khoảng hai vạn quân tinh nhuệ. Mở đầu trận đánh, hơn trăm voi chiến của quân ta xông tới, theo sau là đội có khiên gỗ tẩm rơm ướt, sau là đội bộ binh bảo vệ. Khi đến gần đồn Ngọc Hồi, nhà vua sai tượng binh và bộ binh đồng loạt xông lên, quân Thanh nổ súng nhưng không trúng mà phun khói lửa, không ngờ gió đổi chiều, quân Thanh quân tự hại mình. Được lệnh, quân khiêng ván vừa che vừa xông tới, đụng nhau thì ném ván xuống, dùng dao ngắn chém, quân phía sau cũng xông lên.
Quân Thanh chống cự không nổi, hoảng sợ bỏ chạy, giẫm đạp lên nhau mà chết, xác nằm ngoài ruộng, máu chảy thành suối, quân Thanh đại bại. Tướng giặc Sầm Nghi Đống treo cổ tự tử, Tôn Sĩ Nghị vội vàng bỏ chạy. Quân lính nghe tin hoảng sợ, tranh nhau qua cầu, xô đẩy nhau rơi xuống nước chết. Vua Lê nghe tin quân Thanh thua trận sợ hãi bỏ chạy theo Tôn Sĩ Nghị. Trưa mùng 5 Tết Đinh Dậu, Quang Trung cùng đại quân tiến vào Thăng Long trong tiếng hò reo của nhân dân.
Kết luận : Như vậy là Kienguru đã giúp bạn soạn nhạc bài hát Thống nhất nước Mỹ. Ở đây ta cũng thấy Hoàng Lê Nhất Thống Chí đã mang đến một không khí hào hùng của niềm vinh quang chiến thắng không chỉ bởi tài năng kiệt xuất của vị hoàng đế đứng đầu triều đại mà còn bởi tinh thần đoàn kết. , tinh thần yêu nước của nhân dân. Hẹn gặp lại các bạn trong những bài viết tiếp theo của Kienguru
Danh Mục: Ngữ Văn
Web site: https://adamis.vn/
