Bệnh viêm phổi ở trẻ em: Dấu hiệu nhận biết và phác đồ điều trị

Viêm phổi ở trẻ em gồm 2 dạng:

Là bệnh viêm nhiễm ở nhu mô phổi, viêm ống phế nang, túi phế nang và viêm phế quản giai đoạn cuối. Viêm phổi thùy thường gặp ở trẻ suy dinh dưỡng và trẻ có tiền sử mắc bệnh đường hô hấp. Khởi phát bệnh thường vào khoảng thời gian thu đông và mùa đông lạnh. Bệnh dễ lây lan và có thể bùng phát thành dịch nếu không được điều trị kịp thời.

Đây là một bệnh nhiễm trùng và viêm lan tỏa cấp tính ở phế quản, phế nang và mô kẽ. Bệnh thường tiến triển khá nhanh và biến chứng nặng nề. Đã có trường hợp tử vong do viêm phổi phế quản do không được phát hiện và điều trị đúng cách. Đây là bệnh thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi và đặc biệt là trẻ sơ sinh khoảng 2 tháng tuổi.

Có nhiều nguyên nhân gây viêm phổi ở trẻ em. Trong số đó có một loại vi khuẩn được cho là tác nhân gây ra bệnh đó là vi khuẩn phế cầu. Chúng lây lan qua các giọt hô hấp như ho và hắt hơi, và qua tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh.

Ngoài ra, một số nguyên nhân nhỏ gây viêm phổi ở trẻ em như nhiễm virus, không gian sống có mức độ ô nhiễm cao, trẻ thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc lá, thời tiết thay đổi khắc nghiệt,…

Như đã nói, viêm phổi là bệnh thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi và đặc biệt là trẻ sơ sinh 2 tháng tuổi. Cakhia TV sẽ chia thành 2 nhóm nhỏ với các dấu hiệu đặc trưng của bệnh để các bạn dễ theo dõi!

• Nhiệt độ cao

• Mệt mỏi buồn ngủ

• Khó thở và thở nhanh hơn bình thường

• Ho khan – ho có đờm trắng – ho có đờm đục – ho có đờm xanh hoặc vàng

• Cơ thể bé tím tái do phổi thiếu oxy

• Tức ngực

• nôn mửa thường xuyên

• bệnh tiêu chảy

• Bỏ bú hoặc bú ít, bú khó khăn

• thở nhanh

• Rít, rít

• Nhiệt độ cao

• ho

• Cái mũi

• Run rẩy và buồn nôn

• Đau ngực

• bệnh tiêu chảy

• Mệt mỏi, không có năng lượng để tập thể dục

• Chán ăn hoặc khó ăn

• Cơ thể nhợt nhạt, đầu móng có màu xanh xám

Thông thường, trẻ bị viêm phổi nhẹ có thể không cần nhập viện điều trị. Tuy nhiên, nếu thấy các biểu hiện nghiêm trọng hơn thì nên đưa trẻ đến cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được xử lý kịp thời. Một số triệu chứng viêm phổi ở trẻ em cần được chăm sóc y tế bao gồm:

• Trẻ bị sốt cao và kéo dài hơn bình thường

• Ngực co thắt khi trẻ cố gắng thở

• Khó thở, đau ngực và mệt mỏi, chán ăn

• Cơ thể tím tái lạnh: Đây là biểu hiện rất nghiêm trọng, nếu không được can thiệp y tế kịp thời, bé rất có thể bị biến chứng nặng, thậm chí tử vong.

Bệnh thường sẽ tiến triển từ nhẹ đến nặng chứ không đột ngột nên bạn cần theo dõi sát sao sức khỏe của bé để có biện pháp điều trị kịp thời. Nếu không được điều trị, viêm phổi có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như:

Đối với trẻ dưới 5 tuổi bị viêm phổi, bác sĩ thường kê một trong các loại kháng sinh sau:

• Uống Amoxicilin 80 mg/kg/24 giờ và chia làm 2 lần hoặc dùng Amoxicillin – clavulanic 80 mg/kg/24 giờ cũng uống như vậy. Thời gian điều trị trong vòng 5 ngày.

• Nếu trẻ cũng dị ứng với nhóm Beta-lactam gây viêm phổi do vi khuẩn không điển hình thì bạn nên cho trẻ dùng kháng sinh nhóm Macrolide.

Với trường hợp trẻ bị viêm phổi do vi khuẩn thì nên chọn kháng sinh Macrolide. Một ví dụ là một trong những loại thuốc sau:

• Erythromycin 40 mg/kg/24 giờ, uống lúc đói chia 3 lần

• Clarithromycin 15 mg/kg/24 giờ chia 2 lần uống.

• Azithromycin 10 mg/kg/24 giờ chỉ nên uống một lần khi bụng đói.

• Thời gian điều trị khoảng 7-10 ngày. Lưu ý là chỉ dùng 1 trong 3 chứ không dùng 3 cái cùng lúc.

Đối với những trẻ bị viêm phổi nặng, bạn nên đưa trẻ đến bệnh viện để điều trị. Sau đây là phác đồ điều trị viêm phổi ở trẻ em thể nặng:

• Đặt trẻ ở nơi yên tĩnh, thông thoáng để giúp thông thoáng đường thở.

• Cho thở oxy khi SpO2

• Thở CPAP.

• Khi nhiệt độ ≥ 38,5ºC, dùng Paracetamol 10 – 15 mg/kg/lần, cứ 6 giờ một lần. Đồng thời, thường xuyên lau người cho bé bằng nước ấm.

• Khi kiểm tra, thân nhiệt bé đo ở nách dưới 36 độ C thì tiến hành ủ ấm. Đồng thời cung cấp đầy đủ nước, chất điện giải và thức ăn cho trẻ.

• Thực hiện các biện pháp ngăn ngừa ô nhiễm và nhiễm trùng trong bệnh viện.

Sử dụng kháng sinh nhóm Penicillin A và một số thuốc aminoside. Làm một điều trong số sau đây:

• Ampicillin 200 mg/kg/24 giờ sẽ được tiêm tĩnh mạch chậm, chia làm 4 lần và mỗi lần cách nhau 6 giờ.

• Amoxicillin-clavulanic 90 mg/kg/24 giờ cũng được dùng bằng cách tiêm tĩnh mạch hoặc tiêm bắp chậm, nhưng chia làm 3 lần cách nhau 8 giờ.

• Gentamicin 7,5 mg/kg nên được tiêm tĩnh mạch chậm trong 30 phút hoặc tiêm bắp. Ngoài ra, có thể thay thế Gentamicin 7,5mg/kg bằng Amikacin 15mg/kg.

• Dùng Ceftriaxone 80 mg/kg/24 giờ tiêm tĩnh mạch chậm 1 lần hoặc dùng Cefotaxime 100-200 mg/kg/24 giờ tiêm tĩnh mạch chậm 2 đến 3 lần.

Viêm phổi là một trong những bệnh cấp tính và dễ lây lan ở trẻ nhỏ. Bệnh nhân viêm phổi rất dễ lây lan mầm bệnh như vi khuẩn, virus, nấm… qua đường hô hấp, hắt hơi, nói chuyện, nước bọt,…

Vì vậy, để ngăn chặn sự lây lan của mầm bệnh, khi trẻ bị viêm phổi, cha mẹ cần đưa ngay đến bệnh viện, trung tâm y tế gần nhất để được thăm khám, điều trị kịp thời cũng như thực hiện các biện pháp phòng ngừa nhằm hạn chế triệt để sự lây lan.

Khi phát hiện những dấu hiệu sớm của bệnh viêm phổi, cha mẹ có thể chăm sóc trẻ bằng những việc cơ bản như:

• Cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ.

• Xoa lưng cho bé để bé dễ chịu hơn, bớt ho và dễ thở hơn.

• Cho bé ăn thức ăn mềm và dễ tiêu hóa. Chia nhỏ bữa ăn để trẻ hấp thụ thức ăn một cách tốt nhất, không ép trẻ ăn. Đặc biệt với trẻ sơ sinh, cổ họng và các cơ quan của trẻ chưa phát triển hoàn thiện. Vì vậy, việc cố ép trẻ bị viêm phổi uống nhiều sữa một lúc sẽ khiến trẻ bị nôn trớ.

• Giữ môi trường sống sạch sẽ, trong lành, không để khói bụi ảnh hưởng đến sức khỏe của con em mình.

• Sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng của bé để tăng độ ẩm trong không khí giúp bé dễ thở hơn.

Đây là căn bệnh nguy hiểm nhưng lại khá phổ biến ở hầu hết trẻ em. Để phòng bệnh cho bé, cách đầu tiên là mẹ hãy theo dõi lịch tiêm phòng của bé để tiêm đúng mũi. Sau đó, bạn có thể phòng bệnh cho bé bằng cách hạn chế cho bé ra chỗ đông người, hạn chế tiếp xúc với người bệnh… Ngoài ra, hãy giữ ấm cơ thể cho bé vào mùa lạnh.

Viêm phổi ở trẻ em Không còn là căn bệnh mới trong cộng đồng nhưng vẫn là nỗi lo của nhiều bậc cha mẹ. Cakhia TV hy vọng những thông tin trên có thể giúp bạn chăm sóc và bảo vệ sức khỏe bé yêu tốt hơn!